อาสาฬหบูชา - เข้าพรรษานี้
ขอเชิญร่วมอัญเชิญตรีรัตนะประดิษฐานบนแท่นอาสนะนี้กันครับ
Let'sJoinThisTriratanaInstallation

มีคำถามว่า อะไรตรีรัตนะ ? เป็นมาอย่างไร ?
ส่วนใหญ่ได้ยินแต่คำว่า พระรัตนตรัย แล้วก็ ไตรรัตน์

๑) หลังทรงออกแสวงหาหนทางการพ้นทุกข์จนทรงตรัสรู้พบทาง เป็นพุทธะ แล้วทรงเริ่มสอนเริ่มแสดง เรียกกันว่า ธรรมะ กระทั่งเกิดหมู่ศิษย์ร่วมคณะ เป็น สังฆะ ทั้งสามสิ่งนี้ที่ทรงแนะว่าให้น้อมรับเป็นหลักคิดและสรณะ เสมือน สามดวงแก้ว อันเป็นที่พึ่งพึงระลึกใช้ในชีวิต เรียกกันว่า ไตรสรณาคมณ์ คือมี พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เป็นที่พึ่งและใช้ได้ในทุกกรณี

โดยในระยะแรกนั้น หากใครน้อมรับนับถือแนวนี้ ก็ใช้วิธีการรับไตรสรณาคมณ์สามคำรบ ครบการเข้าคณะชาวพุทธครับ เช่นกันกับการขอบวชเป็นพุทธสาวก
ที่เริ่ม เอหิภิกขุอุปสัมปทา จากพระพุทธองค์  ต่อมาก็ด้วยวิธี ไตรสรณาคมณ์อุปสัมปทา ก่อนที่จะด้วยวิธีคณะสงฆ์อุปสมบท ฯลฯ

๒) รูปสัญญลักษณ์ตรีรัตนะ นี้ พบมีการสร้างทำกันมาตั้งแต่กว่า ๒,๐๐๐ ปีก่อน พบอยู่ตามพุทธสถานและ ฯลฯ ร่วมสมัย โมริยะ สุงคะ และ อมราวดี ที่อินเดียตอนเหนือที่เคยเป็น แคว้นมคธ จนถึง กุษาณะ และ อมราวดี มีลักษณะเป็นดอกบัวบานแล้วแผ่ขึ้นเป็นสามยอดหรือเปลวรัศมี ที่นักวิชาการประวัติศาสตร์โบราณคดีชาวอังกฤษมาศึกษาเมื่อราว ๑๐๐ ปีก่อน แล้วเรียกว่านี้คือ สัญญลักษณ์พระรัตนตรัย เรียกว่า ตรีรัตนะ แล้วก็เรียกต่อ ๆ กันเรื่อยมาจนถึงทุกวันนี้

๓) เมื่อครั้ง ท่านอาจารย์พุทธทาส ไปศึกษาค้นคว้า ว่าด้วยเรื่องเครื่องระลึกถึงพระพุทธศาสนาสมัยก่อนในอินเดีย นอกจากท่านสรุปว่าสมัยก่อนโน้นนั้น ทางอินเดียนิยมทำสัญญลักษณ์แห่ง สุญญตา คือความว่างแล้ว ยังทำรูปตรีรัตนะนี้ไว้มากมายในหลายสถาน โดยท่านกลับมาสร้างทำไว้ที่ วัดธารน้ำไหล สวนโมกขพลาราม ไม่น้อย

๔) สำหรับผมนั้น เท่าที่ติดตามศึกษาค้นคว้าและไปดูมาไม่น้อย พบเพิ่มมาว่า นอกจากทำเป็นรูปสัญญลักษณ์ตรงนั้นตรงนี้แล้ว อาทิ บนยอดธง บนฝักดาบ ยังนิยมใช้ห้อยคอเพื่อบอกว่า 

     " ... ฉันนี้มีไตรสรณาคมณ์ หรือตรีรัตนะนี้เป็นสระณะนะ ... "

พบการสร้างทำเป็นจี้ห้อยร้อยสร้อยจำหลักไว้ในหลายลักษณะ รวมทั้งพบที่เป็นของจริง ใน #กรุบรรจุพระบรมสารีริกธาตุที่กรุงกบิลพัสดุ์ ด้วยครับ แต่ที่ยิ่งกว่านั้น ยังพบมากมายไปหมด ที่แถว ๆ คอคอดกระประเทศไทยเราและพม่า ขึ้นมาถึงแถบแม่กลอง-ท่าจีนและลพบุรีด้วย !!!  จนสรุปเบื้องต้นได้ว่า บนแผ่นดินที่เป็นไทยเราวันนี้นั้น มีคนรับไตรสรณาคมณ์เดินทางมาถึงแล้วเมื่อกว่า ๒,๐๐๐ ปีก่อน จนออกมาเป็นงานสุวรรณภูมิศึกษาทุกวันนี้ไงครับ นถึงทุกวันนี้ที่พระรัตนตรัย ไตรรัตน์ ตรีรัตนะ  เหมือนฝังลึกอยู่ในใจชาวพุทธทั้งหลายแล้วนั้น แต่สัญญะและสาระยังทรงค่ามาก

พอดีที่ หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ - สวนโมกข์กรุงเทพ รับรูปจำลองจาก วัดธารน้ำไหล สวนโมกขพลาราม มาไว้องค์หนึ่ง อาสาฬหบูชา ๑ สิงหาคมนี้ ๑๒ ปีแล้ว ขอเชิญมาร่วมกันอัญเชิญออกประดิษฐาน ณ ร่มศรีมหาโพธิ์กันครับ

๒๐ กรกฎา ๖๖ ๐๘๓๐ น.
บ้านท่าวัง สะพานควาย กทม.