ในการเสด็จเยือนประเทศไทยครั้งแรกองค์ดาไลลามะได้ปรารภอยากเยือนสถานปฏิบัติธรรมในเมืองไทย ดังปรากฏในจดหมายจากนายสัญญา ธรรมศักดิ์ ถึงพุทธทาสภิกขุ ลงวันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2510 ดังนี้

“…เรื่องพิเศษ คือทะไลลามะ ท่านจะมาเยือนเมืองไทยกลางเดือนนี้ ท่านปรารภอยากมาเยือนสถานที่ปฏิบัติธรรม อธิบดีกรมการศาสนา เสนอแนะให้มาสวนโมกข์ โดยเดินทางมา–กลับวันเดียว โดยใช้เฮลิคอปเตอร์.”
(เอกสารจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ. สัญญา ธรรมศักดิ์. (2478 – 2536). BIA7.1/24 (4/5) กล่อง 10 หน้า 923)

โดยกำหนดการที่จะเสด็จสวนโมกขพลารามคือ วันที่ 16 พฤศจิกายน 2510 แต่เนื่องจากมีเหตุจำเป็นบางประการทำให้ไม่สามารถเสด็จเยือนได้

ภาพสมถกัมมัฏฐานแบบทิเบต องค์ดาไลลามะประทานให้พุทธทาสภิกขุ  เมื่อ พ.ศ.2510
มุมบนซ้าย มีตราประทับและลายมือพุทธทาสภิกขุ
ข้อความว่า “ดาไลลามะ ประทานให้ ๑๗ พ.ย. ๑๐ ที่วัดเบญจมฯ”

อย่างไรก็ตาม พุทธทาสภิกขุได้เดินทางมาพบองค์ดาไลลามะที่วัดเบญจมบพิตรดุสิตาราม โดยการนำของนายสัญญา ธรรมศักดิ์ อดีตประธานศาลฎีกาและนายกพุทธสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ โอกาสนี้ องค์ดาไลลามะได้ประทานภาพสมถกัมมัฏฐานแบบทิเบตแก่พุทธทาสภิกขุ ซึ่งต่อมาท่านได้ใช้ภาพนี้เป็นต้นแบบภาพวาดในโรงมหรสพทางวิญญาณด้วย โดยมีบันทึกใน “รายงาน เรื่อง ดาไลลามะ แห่งธิเบต มาเยือนประเทศไทย” พุทธธรรม ปีที่ 17 ฉบับที่ 2 กุมภาพันธ์ 2511 ฉบับมาฆบูชา จำนวน 126 หน้า สิ่งพิมพ์บนกระดาษ ปกอ่อน

อ้างอิง

• เอกสารจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ. ดาไล ลามะ เสด็จสวนโมกขพลาราม. (2510 – 2515). BIA1.2/12 กล่อง 2.
• หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ. หนึ่งจุดหมายหลายหนทาง. หนังสือประกอบการร่วมสนทนากับองค์ดาไลลามะ ณ กรุงเดลี สาธารณรัฐอินเดีย ระหว่างวันที่ 15 – 16 ธันวาคม พุทธศักราช 255