สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ประทานพระคติธรรม เนื่องในโอกาสครบรอบ 12 ปี สวนโมกข์กรุงเทพ วันที่ 25 มีนาคม 2566 ความว่า

“ในบทสวดมนต์ทำวัตร ที่พุทธบริษัททั้งหลายสวดสาธยายกันเป็นประจำทุกวัน มีถ้อยความตอนหนึ่งว่า “พุทฺธสฺสาหสฺมิ ทาโส ว พุทฺโธ เม สามิกิสฺสโร” แปลความว่า ข้าพเจ้าเป็นทาสของพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าเป็นนาย มีอิสระเหนือข้าพเจ้า ดังนี้ หากพิจารณาถึงความหมายที่ลึกซึ้ง ย่อมตระหนักได้ว่าความเป็นทาสของพระพุทธเจ้า แท้จริงแล้วคืออิสรภาพของชีวิตสรรพสัตว์ เพราะสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นผู้ประทานพระธรรมวินัย อุปมาได้ดั่งกุญแจวิเศษสุด สามารถใช้ไขให้หลุดพ้นจากเครื่องร้อยรัดซึ่งผูกมัดตรึงสัตว์ทั้งหลายให้ตกเป็นทาสอยู่ในวังวนแห่งห้วงทุกข์ พระพุทธองค์ทรงพระมหากรุณาปลดเปลื้องพันธนาการห่วงโซ่สังสารวัฏนั้นด้วยอริยอัฏฐังคิกมรรค เป็นทางปฏิบัติเพื่อให้พ้นจากทุกข์ ด้ายอานุภาพแห่ง พระปัญญาคุณ พระบริสุทธิคุณ และพระมหากรุณาคุณ

คำว่า “พุทธทาส” จึงมีความหมายสำคัญ เตือนใจให้มหาชนทุกหมู่เหล่า ยอมสละละวางอัตตาตัวตนที่เหนียวแน่น สยบลงเป็นทาสของพระพุทธเจ้า แทนภาวะลุ่มหลงลงเป็นทาสกิเลสที่รัดรึงจิตใจตนมานานแสนนาน ทั้งนี้ เพื่อความเป็นไทจากอกุศลธรรม และโมกขธรรมในเบื้องปลาย จักบังเกิดได้อย่างถาวร

ขอให้ สวนโมกข์กรุงเทพ จงสถิตสถาพรโดยธรรม นำสาธุชนทั่วหน้าให้ได้ใกล้ชิดพระพุทธศาสนา เพื่อเข้าถึงความเป็นทาสในสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า อันเสมอด้วยความเป็นอิสระหลุดพ้นจากเพลิงกิเลสและขอนาม “พุทธทาสภิกขุ” แห่งพระเดชพระคุณ พระธรรมโกศาจารย์ (อินฺทปญฺโญ) จงปรากฎกิตติคุณรุ่งเรืองอยู่ตลอดกาลนาน เทอญ.

สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม
27 กุมภาพันธ์ 2566