ทั้งโลกเขามีวันเด็ก ที่จัดไว้เป็นที่ระลึก วันใดวันหนึ่ง ดังนั้นเราก็ต้องรู้สึกว่า ความสำคัญเป็นเกียรติยศก็ได้ เป็นสวัสดีมงคลก็ได้ แล้วแต่เราจะมองกันในแง่ไหน แต่ที่สำคัญที่สุด ก็คือเราต้องประพฤติตนให้ถูกให้ตรงกับความมุ่งหมายของการที่เขาจัดให้มีวันเด็กขึ้นมา

    เดี๋ยวนี้มันคาบเนื่องกันอยู่กับวันปีใหม่ ความหมายมันก็คล้ายกัน เพราะเด็ก ๆ ก็คือผู้ที่กำลังเจริญงอกงามขึ้นมาใหม่ ๆ เรื่อยไป วันปีใหม่ก็มีความหมายว่าจะต้องมีอะไรใหม่

    ระยะปีใหม่นี้ทุกคนควรจะนึกคิดอย่างนี้ อะไรที่ทำผิดมาแล้ว ปีกลายนี้ จะไม่ผิดอีกเป็นอันขาด อะไรที่ถูกมาแล้ว ก็จะให้ถูกยิ่งๆ ขึ้นไป คือให้ถูกมากกว่าปีเก่า สิ่งที่เราจะต้องละ ก็จะต้องละให้มากกว่าปีเก่า คือสิ่งที่ไม่ควรจะเอาไว้ เขาเรียกว่าไม่ดี และที่ดีควรจะเอาไว้ ควรจะมีไว้ ก็ต้องให้มีเพิ่มขึ้นไปอีก นี่เราก็จะเป็นเด็กที่ดียิ่ง ๆ ขึ้นทุก ๆ ปี ให้สมตามที่ธรรมชาติได้กำหนดไว้ว่า เด็ก ๆ นี้จะเจริญยิ่งๆ ขึ้นไปจนกว่าจะถึงที่สุด อะไรที่เราจะคิดสำหรับจะได้ทำให้ดียิ่งขึ้นไป เรานึกถึงอะไร แล้วความคิดมันก็อยากจะทำให้ดียิ่ง ๆ ขึ้นไป

    เราก็นึกถึงความเป็นคน ความเป็นมนุษย์ของเรา นึกถึงบิดามารดาของเรา บิดามารดาของบิดามารดา ของบิดามารดา ที่เรียกว่าปู่ ตา ย่า ยาย ตาทวดอะไร สูงขึ้นไปตามลำดับ ๆ แล้วก็อย่าให้เสียที ที่เรามีบิดามารดา มีปู่ ย่า ตา ยาย มีบรรพบุรุษ ที่เขาเคยได้ทำอะไรไว้ เป็นอย่างดี เขาได้สร้างบ้านสร้างเมืองไว้ให้เรา เกิดขึ้นมาก็ได้อยู่ได้อาศัย เขาสร้างอะไรไว้ เราเกิดมาก็ได้ใช้สอย นั่นแหละ เราจะต้องนึกกันในข้อนี้ก่อน แล้วก็จะนึกตอบแทนความดีของบรรพบุรุษ ที่เขาได้สร้างไว้ให้เรา เราเป็นคนรับมรดก มีอะไร ๆ ที่คนแต่ก่อนเขาได้สร้างไว้ให้เรา ให้เราได้รับเป็นมรดก

    คิดดูให้ดีมรดกที่สำคัญที่สุดก็คือชีวิต คงไม่มีเด็กคนไหนเกิดมาจากโพรงไม้ เด็กคนไหนเกิดมาจากโพรงไม้ คงหาไม่ได้ ล้วนแต่เกิดมาจากบิดามารดา เรียกว่าเราได้รับมรดกชีวิต สืบทอดมาจากบิดามารดา ร่างกายของเราก็แบ่งมาจากบิดามารดา ชีวิตของเราก็แบ่งมาจากบิดามารดา ข้อที่ว่าแบ่งร่างกายมาจากบิดามารดานั้น บางคนก็ทราบแล้ว เห็นน้องเล็ก ๆ เขาเกิดมาจากท้องแม่ เขาก็แบ่งเลือดแบ่งเนื้อมาจากท้องแม่ มาจากแม่ เกิดมาแล้วเขาก็ยังกินนม นมนี้ก็คือโลหิตของบิดามารดา ของมารดาโดยเฉพาะที่มันปรุงขึ้นเป็นน้ำนม แล้วลูกเล็ก ๆ ก็ได้กินนม ซึ่งปรุงขึ้นมาจากโลหิตของมารดา นับว่ามีบุญคุณอย่างใหญ่หลวง

    ถ้าใครไม่รู้บุญคุณของมารดา เขาก็เรียกว่าคนอะไร หยาบคายมาก อย่าต้องไปเรียกเลย เขาเรียกว่าสัตว์เนรคุณ หรืออะไรทำนองนี้ มันหยาบคายมาก ไม่รู้ว่าเราเอาชีวิตมาจากบิดามารดา ถ้าบิดามารดา ไม่ได้ให้ชีวิตมา เราก็ไม่ได้เกิดมาเป็นคุณ เป็นบุคคลมานั่งอยู่ที่นี่ ที่เป็นบุคคลนั่งอยู่ที่นี่ได้ ก็เพราะว่าได้รับชีวิตมาจากบิดามารดา ตั้งต้นชีวิตขึ้นมาในท้องของมารดา แล้วก็เติบโตขึ้นมาจนคลอดออกมาจนใหญ่โต

    ขณะนี้ได้มานั่งอยู่ที่นี่ นี่คือตัวเรา คือชีวิตของเรา ซึ่งมันงอกงามขึ้นมา คือใหญ่โตขึ้นทุกวันๆๆ กว่าจะถึงที่สุด

    สิ่งที่มีชีวิต มันเติบโตทั้งนั้นแหละ ต้นไม้มันก็เติบโตขึ้นมา สัตว์เดรัจฉานมันก็เติบโตขึ้นมา คนเราก็เติบโตขึ้นมา การที่เติบโตขึ้นมานี้ มีความมุ่งหมายว่าจะไปสู่ความดีที่สูงสุด ไม่ใช่ไปสู่ความชั่วที่สูงสุด รู้กันไว้เสียว่า เกิดมามีชีวิตนี้เพื่อไปสู่ความดีที่สูงสุด ที่น่าดู ที่มีประโยชน์ที่สุด ร่างกายมันก็โตขึ้นมา จิตใจมันก็เติบโตขึ้นมา วิชาความรู้ สติปัญญา มันก็เติบโตขึ้นมา และต้องทุก ๆ ปีด้วย ดังนั้นเตรียมกันไว้ให้ดี เพื่อให้ปีนี้ มันมีสติปัญญามากกว่าปีที่แล้วมา เหมือนกับที่ร่างกายมันก็โตขึ้น ปีหนึ่ง ๆ มันก็โตขึ้นหลาย ๆ หลาย ๆ เซนติเมตร สูงขึ้นมา ดังนั้นสติปัญญาก็ต้องสูงขึ้นมา ฉะนั้นขอให้เรารับรู้และรับผิดชอบในข้อนี้ ถ้าว่าทำตรงกันข้าม มันก็เรียกว่าเลวลงไป ตรงกันข้าม ดีขึ้นมานี่ มาในทางสูง เลวลงไป มันก็ลงไปในทางต่ำ

เด็กคือผู้สร้างโลก

         เราอยากจะพูดว่าเด็ก ๆ ที่นั่งอยู่ตรงนี้ ส่วนมากก็อาจจะโง่อยู่ก็ได้ ยังโง่อยู่ก็ได้ ไม่รู้ในข้อที่ว่าเด็ก ๆ นี่คือผู้สร้างโลก โลกจะเป็นอย่างไร มันแล้วแต่พวกเธอ คิดดูให้ดี ทั้งโลกเลย มันจะเป็นอย่างไร มันก็แล้วแต่เด็ก ๆ ที่กำลังมีอยู่ในเวลานี้ ถ้าเด็ก ๆ มันดี โลกนี้มันก็เป็นโลกที่ดี ถ้าเด็ก ๆ มันไม่ดี โลกนี้มันก็เป็นโลกที่ไม่ดี ทั้งโลกเลยมันขึ้นอยู่กับเด็ก ๆ เห็นอยู่ชัด ๆ นี่เราจึงว่า เด็กคือผู้สร้างโลก

    ถ้าใครอยากจะให้เราให้คำขวัญแก่เด็ก ๆ เราก็จะให้คำขวัญว่า เด็ก ๆ คือผู้สร้างโลกทั้งโลกเลย เพราะมันขึ้นอยู่กับพวกเธอ ถ้าเธอดี โลกก็ดี ถ้าเธอไม่ดี โลกก็ดีโลกก็ไม่ดี เธอจะให้โลกเป็นอย่างไรก็ได้ ตามความที่เธอ เป็นกันอยู่อย่างไร ดังนั้น เขาจึงให้การศึกษาที่ดี ให้เราเป็นเด็กดี แล้วเราก็จะช่วยกันสร้างโลกนี้ให้ดี ดังนั้นเธอจะต้องมองดูให้เห็นความจริงข้อนี้ แล้วก็รู้สึกว่ามันเป็นเกียรติยศอันสูงสุด เราเป็นเหมือนกับพระเจ้าสร้างโลก เด็กๆ นี่เหมือนกับพระเจ้าสร้างโลก ซึ่งใคร ๆ คัดค้านไม่ได้ ใคร ๆ ก็เห็นอยู่ ใคร ๆ ก็ต้องยอมรับว่าโลกนี้มันจะเป็นอย่างไร มันก็แล้วแต่คนที่มีอยู่ในโลก คนที่มีอยู่ในโลกนี่ เขาสร้างกันเมื่อไร เขามีวิธีการดำเนินการอย่างไร ก็คือให้เด็ก ๆ ได้รับการศึกษาที่ถูกต้อง รู้หนังสือ แล้วก็รู้วิชาชีพ ทำมาหากิน แล้วก็รู้สิ่งที่ประเสริฐสูงสุด เป็นข้อสุดท้าย ก็คือว่ารู้จักเป็นมนุษย์ให้ถูกต้อง เรียนแต่หนังสือ อย่าเพิ่งอวดดีว่ามันจะรู้จักความเป็นมนุษย์ได้ถูกต้อง เรียนหนังสือมาก ๆ ไปทำเลวไปอยู่ในคุกในตารางก็มี เพราะมันเรียนแต่หนังสือ ที่นี้มันก็เรียนอาชีพ รู้จักทำมาหากินด้วยวิธีต่าง ๆ กัน ซึ่งมีอยู่มากมาย มันก็มีกินแค่นั้นแหละ บางทีมันก็ยังทำผิดทำชั่ว ดังนั้นต้องเรียนอีกเรื่อง เรื่องที่สาม คือเรียนให้รู้ว่าจะเป็นมนุษย์กันอย่างไร เป็นมนุษย์ให้ดีที่สุดนั้นเป็นอย่างไร เด็ก ๆ ช่วยจำกันไว้ ว่าเราจะต้องเป็นมนุษย์ให้ดีที่สุด นับตั้งแต่ว่าเราจะเป็นบุตรที่ดีของบิดาร มารดา

หน้าที่เด็กดี

    เด็กทุกคนตั้งใจจำไว้ให้ดีว่า

หนึ่ง เราจะเป็นบุตรที่ดี ของบิดามารดา

สอง เราจะเป็นศิษย์ที่ดีของครูบาอาจารย์

ข้อที่สาม เราจะเป็นเพื่อนที่ดีของเพื่อนของเรา

ข้อที่สี่ เราจะเป็นพลเมืองที่ดีของบ้านเมือง ของประเทศชาติ

ห้า เราจะเป็นสาวกที่ดีของพระพุทธเจ้า

    นี่เป็นคนดีห้าประการนี้ บางคนได้ยิน ได้เคย เคยได้ฟัง เคยได้ยินมาแล้ว เพราะว่าเราก็พูดกันอยู่บ่อย ๆ ในการที่จะเป็นคนดีให้ครบห้าประการนี้ แต่บางคนก็ยังไม่เคยได้ยิน คงจะมี บางคนยังไม่เคยได้ยินว่าเราจะต้องดีให้ครบห้าประการนี้ เป็นบุตรที่ดี เป็นศิษย์ที่ดี เป็นเพื่อนที่ดี เป็นพลเมืองที่ดี เป็นสาวกที่ดี นึกดูสิ ใครเคยได้ยินแล้ว ได้ยินกี่ครั้งแล้ว ใครไม่เคยได้ยิน เพิ่งได้ยินคราวนี้ ก็ตั้งใจจำไว้ให้ดี

    เป็นบุตรที่ดีของบิดามารดา สรุปความว่า เกิดมาสำหรับ ทำให้พ่อแม่เป็นสุข สบายใจ เราเกิดมาเพื่อทำให้ พ่อแม่สบายใจเสียแล้วกัน ตลอดไป บุตร ลูก คือผู้ที่เกิดมา สำหรับทำให้พ่อแม่สบายใจ ถ้าใครทำให้พ่อแม่ร้อนใจ คนนั้นเสียทีที่เกิดมา จึงหวังว่าทุกคนจะไประมัดระวังให้ดี อย่าให้พ่อแม่ต้องร้อนใจเพราะเรา ความเหลวไหลของเราทำให้พ่อแม่เดือดร้อน ร้อนใจ เราไม่ทำตามหน้าที่ของบุตรที่ดี พ่อแม่ก็ร้อนใจ ไอ้ลูกมันก็ได้บาป มันเป็นลูกบาปเว้ย นี่เด็ก ๆ ฟังไว้ให้ดี มันเป็นลูกบาป ถ้ามันทำให้พ่อแม่ร้อนใจ ถ้ามันทำให้พ่อแม่สบายใจ มันก็เป็นลูกบุญ